Tuesday, February 1, 2011

Nukilan Nurani 4: Bahasa Antara

'Bahasa antara, iaitu bahasa  yang tidak tergolong dalam bahasa pertama, dan yang tidak juga tergolong dalam bahasa kedua tetapi bahasa ini berada antara kedua-dua bahasa tersebut. Bahasa antara diucapkan secara spontan, bermakna, dan bersistem serta mempunyai peraturannya yang tersendiri.

Penulis cuba memperlihatkan bahawa hipotesis bahasa antara Selinker boleh diluaskan kepada suasana pemerolehan bahasa kedua kanak-kanak prasekolah dengan ketiadaan teman sebaya yang merupakan penutur bahasa sasar. Berdasarkan kerangka tersebut, penulis menganalisis proses pemerolehan melalui bahasa antara yang dihasilkan oleh kanak-kanak prasekolah. Penulis telah juga menganalisis kesilapan berulang, peraturan bahasa yang dibentuk oleh kanak-kanak prasekolah, pengaruh bahasa ibunda dan juga persekitaran linguistik.

Penulis mengumpulkan tiga bentuk data iaitu melalui soal selidik, rakaman audio dan video, dan pemerhatian ke atas 47 orang kanak-kanak prasekolah di dalam sebuah tadika. Data tersebut dianalisis menggunakan kerangka teoritikal Selinker. Satu rumusan yang dapat dibuat terhadap hipotesis Selinker ini adalah hipotesis ini dapat diperluas kepada pemerolehan bahasa kedua kanak-kanak prasekolah. Kesilapan yang paling biasa dilakukan ialah penandaan kala kini dan kala lampau, salah guna penanda jamak, kata ganti milik, kata ganti diri, dan penghilangan artikel. Kajian ini mendapati bahawa persekitaran linguistik juga mempengaruhi penghasilan bahasa antara.

Buku ini diharapkan dapat membantu pelajar, pengkaji bahasa, dan guru bahasa memahami konsep bahasa antara dalam pemerolehan bahasa kedua. Dapatan kajian ini boleh dijadikan landasan bagi kajian selanjutnya dan juga pengetahun tentang bahasa antara akan melengkapkan guru dengan wawasan penyediaan bahan pengajaran yang sesuai. Semoga buku ini dapat menambah khazanah ilmu dalam bahasa Melayu dan dimanfaatkan sebaik-baiknya. Amin.'

Dinukil daripada bahagian Pendahuluan dalam buku Bahasa Antara tulisan Puteri Roslina Abdul Wahid


'Bahasa antara atau dalam bahasa Inggeris dikenal sebagai 'inter language' merupakan istilah yang kerap digunakan dalam kajian pemerolehan bahasa kedua. Selinker (1972) mencipta istilah ini untuk merujuk kepada bahasa transisi yang biasa lahir daripada persekitaran pemerolehan bahasa kanak-kanak secara urutan (successive acquisition) dengan variabel sosiolinguistik utamanya ialah ketidakhadiran rakan sebaya yang merupakan penutur asli bahasa sasar dan sekiranya pemerolehan tersebut tidak dikawal selia, sistem bahasa tersebut akan berkembang menjadi dialek dalam bentuknya tersendiri.

Pengkaji lain pula merujuk kepada bahasa antara sebagai 'devian bahasa kedua' atau 'kecekapan transisional' atau 'sistem aproksimatif' (istilah Nemser, 1971). Ellis (1985) pula menghuraikan bahasa antara sebagai pengetahuan bahasa kedua yang sistematik dan bebas daripada bahasa pertama dan bahasa kedua. Beliau menarik perhatian pengkaji lain dengan menekankan bahawa istilah bahasa antara digunakan secara berbeza tetapi mempunyai perkaitan makna. Menurut beliau, istilah tersebut digunakan,

"... (1) untuk merujuk kepada siri-siri sistem saling kait yang mencirikan pemerolehan, (2) untuk merujuk kepada sistem yang diperhatikan pada satu tahap perkembangan bahasa (yakni bahasa antara), dan untuk merujuk kepada satu bentuk bahasa gabungan antara bahasa ibunda dan bahasa sasar (misalnya bahasa ibunda bahasa Perancis / bahasa sasar bahasa Inggeris vs bahasa ibunda bahasa Jerman / bahasa sasar bahasa Inggeris". (Ellis, 1985: 299)

Dalam kajian ini, penulis mendefinisikan bahasa antara sebagai bahasa yang tidak tergolong dalam bahasa pertama dan tidak juga tergolong dalam bahasa kedua, dan bahasa ini berada di antara kedua-dua bahasa tersebut. Bentuk bahasa antara merupakan sesuatu yang spontan, bermakna dan sistematik serta mempunyai peraturan tersendiri. Pemerolehan berlaku tanpa kehadiran penutur asli bahasa kedua. Kajian ini akan melihat bagaimana kanak-kanak dalam pemerolehan bahasa kedua membentuk satu bentuk bahasa iaitu bahasa antara.

Bahasa bagi kanak-kanak merupakan lebih daripada kata-kata yang diujarkan, dibaca atau didengar. Bahasa memungkinkan seorang kanak-kanak mengabstrak kata, mengawal emosi dan bertindak secara moral. Bahasa merupakan alat untuk mendapat dan memberi kasih sayang. Bahasa juga ialah untingan tali yang menghubungkan kanak-kanak dengan orang lain. Menurut Halliday,

"... dalam proses perkembangan kanak-kanak sebagai makhluk sosial, bahasa memainkan peranan utama. Bahasa merupakan saluran bagi pola kehidupan dipindahkan, yang membolehkan kanak-kanak belajar untuk bertindak sebagai anggota sesebuah 'masyarakat', ragam fikiran dan perbuatan, kepercayaan dan nilai - dalam dan melalui pelbagai kumpulan sosial - dan juga menyesuaikan diri dengan 'budaya', ragam fikiran dan perbuatan, kepercayaan dan nilai... semua ini berlaku melalui satu wadah, iaitu bahasa". (1978: 9)

Bahasa merupakan teras dalam perkembangan kanak-kanak kerana bahasa memungkinkan kanak-kanak berkomunikasi dan memahami butiran dalam kehidupan sehari-hari. Apabila seseorang kanak-kanak bertutur, mendengar, membaca, dan menulis, dia sudah dianggap mempunyai kunci kepada ilmu pengetahuan dan berpeluang meneroka peradaban manusia dengan sendirian. Namun demikian, sebelum seseorang kanak-kanak berpeluang untuk berbuat demikian, dia mestilah mempunyai panduan untuk meneroka bahasa terlebih dahulu. Pengalaman yang dialami oleh kanak-kanak banyak dipengaruhi oleh faktor persekitaran yang memberikan input awal kepada pemerolehan bahasa khususnya dalam keluarga ataupun dalam asuhan penjaga.'

Dinukil daripada Bab 1 dalam buku Bahasa Antara tulisan Puteri Roslina Abdul Wahid

No comments:

Post a Comment